Geld weer ‘deugdzaam’ maken

Interview met Jaap Vink van stichting STRO: 

In februari spraken Jaap Vink en ik elkaar over de stand van zaken van lokaal geld in deze tijd. Waarom is het zinvol om ermee bezig te zijn en wat zijn de mogelijkheden en kansen? Ik vertelde Jaap over de bijeenkomst en onderling contact tussen de LETS kringen in in Nederland. Hij wist er nog niet van, maar was blij om erover te horen.

Jaap beantwoordde onze vraag waarom de stichting STRO niet meer actief betrokken is bij de LETS kringen in Nederland. Jaap vertelde dat het idee van LETS beperkingen kent voor hun doelstellingen. LETSkringen zijn gemeenschappen, die op elkaar gericht zijn en deels ook een sociaal-maatschappelijke functie hebben. Zo’n gemeenschap functioneert alleen goed bij een bepaalde schaalgrootte.

Als het groter wordt, verlies je het sociale aspect dat juist belangrijk is voor het soort transacties dat je in dat systeem organiseert. STRO liep regelmatig aan tegen het feit dat de wat hardere economische bedrijven en organisaties niet genoeg uit zo’n gemeenschap konden halen om mee te blijven doen. En dan krijg je een soort ongelijk speelveld.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Bovendien is inherent aan bedrijven dat ze ook willen groeien en een grotere dan lokale scope hebben vaak. Daarom heeft STRO een opgeschaald programma gemaakt dat United Economy heet. Hierin werken bedrijven lokaal, maar ook in landelijk verband met elkaar samen in lokaal geld, maar ook in euro’s. Ze hanteren het criterium van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en spreken met elkaar af dat ze in eerste instantie producten of diensten bij elkaar afnemen. Daarbij betalen ze in euro’s of in lokaal geld.

Zo kan er een grootschaliger netwerk van uitwisseling en uiteindelijk ook ander soort geld ontstaan. In Nederland zijn er 1700 deelnemers in United Economy. De omzet zit op 3 miljoen euro. Vooral in Arnhem, Utrecht en Zeist gedijen de afdelingen goed. Op 6 oktober 2025 is er een landelijk event. In Nijmegen is er ook een afdeling, Novio euro. Jaap adviseert ons zeker om een keer contact te leggen en te kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen.

Er is op die manier gewerkt in het Engelse stadje Preston, dat in een economische crisis verzeild was geraakt en in verval dreigde te geraken. Door meer bij elkaar in te kopen zijn ze op kunnen krabbelen tot een van de meest leefbare gemeentes in Engeland. Op dit moment werkt STRO in opdracht van de gemeente eraan om in de ‘Vogelaarwijk’ Amsterdam West met allerlei verschillende organisaties, de gemeente zelf en de lokale bedrijven te zorgen dat er bij elkaar wordt ingekocht en samengewerkt om het geld en de arbeid ter plekke te houden. Dat kan in euro’s, maar ze proberen ook nog het lokaal geld erbij te introduceren.

Niet iedereen heeft vertrouwen in het lokale geld en het is ook echt belangrijk dat de organisatie erachter stevig en geborgd is. Voor die organisatie moet ook (lokaal) geld beschikbaar gemaakt worden. STRO is daarvoor op zoek naar 1) donateurs en ook naar 2) mensen die in leningen willen stappen om hieraan bij te dragen. 3) De fondswerving doen ze ook door het verkopen van het boek ‘hoe kun je de lucht bezitten’ van Chief Seattle. Een mooi cadeau voor jezelf of een ander. Chieff Seattle: “Het grote Opperhoofd in Washington heeft gesproken: hij wenst ons land te kopen… Hij vraagt veel van ons. Dit land is heilig voor ons. Hoe kan je de lucht, de regen en de wind kopen of verkopen?”

STRO heeft een paar jaar terug de Koop Lokaal Booster als boek uitgegeven om te zorgen dat gemeentes in Nederland ermee aan de slag zouden kunnen. Sinds kort hebben ze het boek geactualiseerd en vertaald in het Engels als ‘Making money virtuous’, waarmee ze bedoelen: hoe kun je geld sociaal en ‘deugdzaam’ inzetten. Want geld heeft vaak een slechte naam, maar geld of een (lokale) munt kan juist ook levensbrengend en sociaal zijn en deugdzame effecten hebben: elkaar waarderen en ondersteunen en mensen laten bloeien. Dat aspect speelt voor bedrijven. Maar op een kleinschaliger niveau ook voor LETS kringen zoals die van ons.

Geschreven door Carin 0621